Wspólnym szlakiem!

Świat zmienia się szybciej niż kiedykolwiek. W ostatnim czasie wzrosła liczba zagrożeń, z jakimi musimy się mierzyć. Dezinformacja, cyberataki, wojna za naszą wschodnią granicą, kryzys zdrowia psychicznego – to tylko niektóre z nich. Wszystko to odbija się  na naszym prywatnym życiu, jak i na naszym harcerskim szlaku. Widzimy te zmiany i chcemy na nie odpowiadać. 

W zmieniającym się świecie ZHP jest miejscem zdobywania kolejnych sprawności na całe życie. Naszymi działaniami chcemy sprawiać, aby jeszcze więcej dzieci i młodzieży mogło dołączyć do ZHP, ale też chcemy wzmocnić pracę wychowawczą harcerskich jednostek. Dlatego naszym priorytetem jest wspieranie w codziennej służbie wychowawczej, rozwijanie  instrumentów metodycznych i atrakcyjnych programów oraz tworzenie stabilnych warunków do prowadzenia drużyn. Dzięki temu ZHP będzie coraz silniejszym środowiskiem, w którym młodzi ludzie mogą rozwijać swoje talenty, postawy  i umiejętności potrzebne w dorosłym życiu i będzie pomagać odnajdywać się młodym w tym szybko zmieniającym się świecie. 

Nowa, szybko zmieniająca się rzeczywistość pokazuje nam, jak wiele problemów mają członkinie i członkowie ZHP, z którymi czasami drużynowi nie są w stanie sobie poradzić i potrzebują wsparcia. Izolacja społeczna tylko pogłębiła wśród nastolatków problemy – między innymi ze zdrowiem psychicznym. 

Chcemy utrzymać stałe wsparcie psychologiczne, jakie zapewnia STREFA | Pomocy. Chcemy rozwijać działanie zespołu psycholożek i psychologów, którzy mogą wspierać drużynowych w trudnych sytuacjach.  

Trudny czas, w którym przyszło nam żyć, powoduje, że harcerskie specjalności odgrywają jeszcze większą rolę. Podczas kolejnych lat powinniśmy jeszcze bardziej pracować ze specjalnościami – dawać harcerkom i harcerzom możliwość próbowania i zdobywania nowych sprawności na całe życie. Specjalności to także istotny element działania drużyn, który swoją atrakcyjnością odpowiada na potrzeby harcerek i harcerzy starszych oraz wędrowniczek i wędrowników, czyli grup metodycznych, w których obserwuje się wyraźny odpływ liczebny z organizacji. Dlatego chcielibyśmy także rozwinąć ścieżki rozwoju kadry specjalistycznej i specjalnościowej w ZHP oraz stworzyć warunki do rozwoju ich kompetencji. Efektem będzie kadra skutecznie realizująca harcerski program oraz działania specjalistyczne w konkretnych zakresach, będąca inspiracją oraz przykładem dla młodych ludzi, pokazująca jak można realizować swoje pasje w ZHP przy jednoczesnym rozwoju swoich kompetencji. 

ZHP zostało wpisane do ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej jako podmiot ochrony ludności. Ustawa została podpisana przez Prezydenta RP w grudniu 2024 roku i weszła w życie 1 stycznia 2025 roku.  

Ustawodawca docenił tym samym, jak ważną rolę ZHP i inne organizacje harcerskie odgrywają w procesie kształtowania społeczeństwa obywatelskiego, gotowego do pełnienia służby w sytuacjach kryzysowych. Wskazano jednocześnie podstawowe obszary działań, takie jak niemilitarne zabezpieczanie i wspieranie ludności cywilnej oraz ochrona dóbr kultury w sytuacjach kryzysowych.  

Ustawa stwarza wielopłaszczyznowe możliwości rozwoju ZHP na wszystkich szczeblach organizacji. Z jednej strony obejmuje kwestie „miękkie”, takie jak szkolenia specjalnościowe kadry harcerskiej czy budowanie potencjału specjalistów zdolnych do szkolenia innych zarówno w ramach organizacji, jak i osób niezrzeszonych w ZHP. Z drugiej strony otwiera ona również możliwości finansowego wsparcia działalności struktury – w zakresie szkoleń, zakupu sprzętu obozowego i kwatermistrzowskiego, a także modernizacji infrastruktury możliwej do wykorzystania w sytuacjach kryzysowych, zgodnie z zapisami ustawy.  

Najbliższa kadencja będzie tym czasem, w którym musimy jako ZHP wykorzystać tę szansę! 

To nasz najważniejszy priorytet! Jesteśmy po to, aby wspierać działania Związku Harcerstwa Polskiego na wszystkich jego poziomach – zawsze we współpracy z innymi. W tym priorytecie chcemy zwrócić szczególną uwagę na trzy kwestie. 

Współpraca, otwarta rozmowa, dyskusja – to te elementy, które sprawiają, że to współdziałanie jest rzeczywistością. Chcemy kontynuować to, co udało się wypracować w kończącej się kadencji.  

Chcielibyśmy kontynuować współpracę opartą na wzajemnym komunikowaniu potrzeb, dotrzymywaniu zobowiązań oraz na wspólnym uzgadnianiu rozwiązań w poszczególnych obszarach funkcjonowania organizacji. Chcielibyśmy szukać obszarów, nad którymi wspólnie możemy pracować i razem wprowadzać zmiany.  

Rolą Głównej Kwatery ZHP jest także wspieranie komend chorągwi na poziomie operacyjnym. Powinno dziać się to tak, by nie blokować efektywnego działania chorągwi w żadnym obszarze.  

Jesteśmy w momencie, w którym nasza organizacja dynamicznie się rozwija. W kolejnej kadencji chcielibyśmy postawić duży nacisk na kwestię cyfryzacji – rozwijać rozwiązania, które wdrażane w całym ZHP pozwolą na odciążenie poszczególnych poziomów struktury i usprawnią nasze działania. Wprowadzenie nowoczesnych narzędzi informatycznych wyręczy instruktorów w żmudnych obowiązkach administracyjnych. 

Znajdujemy się w momencie, w którym jesteśmy gotowi na to, aby wprowadzić wspólny system zatwierdzania wypoczynku czy generowania umów wolontariackich. To cieszy i otwiera nowe możliwości. 

Chcemy dalej rozwijać nasz system ewidencyjny – tak, aby można było korzystać z danych w nim zawartych, wyciągać wnioski, ale też ograniczać pracę (jak na przykład testowany w tym roku system do generowania sprawozdań na zjazdy sprawozdawcze hufców). Zaoszczędzony czas będzie można poświęcić na to, co najważniejsze – na działania wychowawcze. 

Chcemy, aby Tipi ułatwiało pracę nam wszystkim; aby ujmowało pracę nam wszystkim – np. poprzez generowanie arkuszy analizy bezpośrednio z systemu a nie wysyłanie kolejnych ankiet. 

Ważnym zadaniem będzie dalsza praca nad jednoliceniem i uproszczeniem przepisów wewnętrznych, aby były zrozumiałe, spójne i możliwe do stosowania w codziennej pracy. 

Chcemy też dalej brać aktywny udział w procesie legislacyjnym i konsultacjach publicznych, aby prawo powszechnie obowiązujące uwzględniało specyfikę i potrzeby organizacji harcerskich, a nie utrudniało ich działania. Lobbować na rzecz korzystnych rozwiązań systemowych – np. uproszczonych zasad rozliczania dotacji, ułatwień dla organizacji pożytku publicznego, zmian w zakresie weryfikacji kadry. Chcemy być partnerem w tworzeniu prawa, a nie tylko odbiorcą.   

Chcielibyśmy, aby główną osią naszych działań była realizacja strategii ZHP 2026-2034 – abyśmy jako Główna Kwatera ZHP mogli realizować to, co delegatki i delegatki uznają za priorytetowe. Poniżej obecnie proponowane kierunki strategiczne – jeśli one jednak ulegną zmianie, oczywiście będziemy je realizować w przyjętej formie. 

Przygotowanej do pełnienia swoich ról w organizacji, w tym także kadry wspierającej i zarządczej – to jest priorytetowy czynnik warunkujący pozostałe elementy wzrostu ZHP. Realizacja misji statutowej ZHP zależy od jakości funkcjonowania dwóch głównych procesów: Harcerskiego Systemu Wychowawczego, który jest zasilany Systemem Pracy z Kadrą. Liczba i jakość kadry harcerskich wolontariuszy warunkuje efektywność i jakość harcerskiego wychowania! 

Priorytetem powinno być wyrównanie poziomu jakościowego w świadomym stosowaniu Harcerskiego Systemu Wychowawczego w gromadach i drużynach, przy efektywnym wykorzystaniu Systemu Instrumentów Metodycznych i realizacji atrakcyjnego programu, który odpowiada na aktualne potrzeby, problemy i wyzwania młodych ludzi.  

Wspieranie w tworzeniu nowych jednostek poprzez pozyskiwanie nowych wolontariuszy, przygotowanie kadry, promocję organizacji na zewnątrz. 600 nowych jednostek, czyli wzrost liczebności organizacji o 12 000 członków. 

Ukierunkowane na tworzenie przez ZHP młodym ludziom inspirującego doświadczenia wychowawczego poprzez reagowanie na problemy i wyzwania współczesności (tj. bezpieczeństwo i pokój, kryzys klimatyczny i konieczność zrównoważonego rozwoju, kryzys polityki migracyjnej, dobrostan psychiczny i emocjonalny młodych ludzi, budowanie inkluzywnych i szanujących różnorodność społeczności). 

Ukierunkowane na budowanie zwinnej, sprawnej organizacji, działającej w oparciu o zautomatyzowane procesy; stwarzającej możliwość rozwoju kompetencji zarządczych i liderskich kadry harcerskich komend wszystkich szczebli.  

Budowanie organizacji odpornej na kryzysy i wypalenie, zdolnej do adaptowania się do wyzwań zmieniającego się świata. 

Jamboree już za niecałe 2 lata. To dużo i niedużo czasu. Z całą pewnością Jamboree jest wydarzeniem, które jest przestrzenią do rozwoju ZHP jako organizacji jak i poszczególnych druhen i druhów. Druga taka szansa sie już nie powtórzy. Wszyscy będziemy gospodarzami tego największego przedsięwzięcia edukacyjnego na świecie. 

Jest to dla nas wielka szansa, ale również zobowiązanie wobec 50 000 skautek i skautów, którzy przyjadą do Polski w 2027 roku. Musimy zadbać o to, aby Jamboree było niesamowitym wydarzeniem edukacyjnym, a jednocześnie czasem pełnym przygód, osobistego rozwoju i nawiązywania nowych znajomości. 

Na tej “ostatniej prostej” musimy zadbać o to, aby dalej prowadzone przygotowania włączały w nie cały Związek. Dalej musimy pilnować, żeby organizacja tak dużego przedsięwzięcia nie działa się obok bieżących działań ZHP, ale też szczególnie intensywny koniec nie może zdominować całkowicie aktywności naszej organizacji – dlatego też nie wyobrażamy sobie na przykład tego, aby w 2027 roku nie odbyła się Wędrownicza Watra. 

Jest to wielkie wyzwanie, któremu wspólnie musimy sprostać. Bo pamiętajmy – wszyscy będziemy gospodarzami Jamboree. 

Ważne jest dla nas w tym aspekcie zachowanie ciągłości – aby Zespół Zarządzający dalej mógł działać i dokończyć to, co z powodzeniem robi od kilku lat.